Kayıtlar

öne çıkanlar

Dinozorlar galaksinin öbür ucunda yaşamış olabilir

Resim
MORGAN MCFALL-JOHNSEN Dinozorların Dünya’yı yönettiği zamanlarda gezegenimiz, galaksinin tamamen farklı bir tarafında duruyordu. NASA’da çalışan bilim insanı Jessie Christiansen‘in oluşturduğu yeni bir canlandırma, güneş sistemimizin Samanyolu galaksisi boyunca gerçekleştirdiği hareketi takip ederek; dinozorların hükümdarlığının tam olarak ne kadar uzun sürdüğünü ve buna kıyasla, insanların döneminin de ne kadar kısa olduğunu gösteriyor. Güneş’imiz, galaksinin merkezi etrafında dönüyor ve bu dönüşü, her 250 milyon yıl civarında tamamlıyor. Christiansen’in yaptığı canlandırma, Güneş Sistemi’mizin galakside en son ne zaman şu anki noktasında bulunduğunu gösteriyor. O zamanlarda Triyasik Dönem, en yoğun dönemini yaşıyormuş ve dinozorlar henüz yeni yeni ortaya çıkmaya başlamış. En simgesel dinozorlardan bazıları, gezegen Samanyolu galaksisinin çok farklı bir kısmındayken Dünya’da geziyormuş. Christiansen, bu tarihi yeniden canlandırma fikrini, Pasadena şehrindeki Calif...

Hangi gezegende, ne kadar yaşayabiliriz?

Resim
JOANIE FALETTO Dünya, tüm sorunlarına ve kusurlarına rağmen hâlâ güzel bir yer. Bir düşünün: Renkli gün batımları, sıcak okyanus esintisi, köpekler, kediler, kuşlar, böcekler ve halen buharlaşıp, küçük parçacıklara ayrılmadığımız gerçeği… Evet, Dünya üzerindeki yaşam hoş; özellikle de, komşu gezegenlerle karşılaştırıldığı zaman. Eğer başarabilirsek, yakında Mars’ta da yaşayacağız. Fakat şimdilik hepimiz Dünya’da kalakalmış durumdayız. Fakat tüm güvenlik önlemlerini almadan, güneş sisteminin diğer bölümlerine gitmek istemezsiniz. Neil deGrasse Tyson, bunun sebebini açıklıyor. Kısaca anlatmak gerekirse, bir uzay kostümü olmadan uzayın başka bir yerine gitmek felaket olabilir. Ancak uzay kostümüyle uzayda durmak bile size bazı yönlerden zarar verecektir. Dünya dışında, iki dakikadan daha uzun süre hayatta kalabileceğiniz hiçbir yer yok. Güneş:  Kolay soruyla başlayalım; Güneş, belli ki sizi doğrudan kızartır. “Buharlaşırsınız” diyor Tyson. “Çok hızlı olduğundan; ziyare...

Dünyanın dönüşü

Resim
CARLY CASELLA Dünya’da durduğumuz yerden, gezegenimizin sürekli bir hareket halinde olduğunu unutmak zor değil. Samanyolu galaksisini gösteren en geleneksel zaman atlamalı videolar, sanki  gökyüzü  bizim etrafımızda dönüyormuş gibi bir hava veriyor; fakat aslında durum tam tersi. Astro fotoğrafçı  Aryeh Nirenberg ‘in çektiği baş döndürücü bir video, bu bakış açısını doğruluyor ve her şeyi yana yatmış bir şekilde gösteriyor. Üç saat boyunca her 12 saniyede bir görüntü alan fotoğrafçı, Dünya’nın dönüşünü Samanyolu galaksisine göre yakalamayı başarmış. Ortaya çıkan sonuç; sanki sizi yeryüzünden atacakmış gibi görünen ve sabit bir şekilde yana devrilen zemin olmuş. Bu baş döndürücü zaman atlaması, yaklaşık iki yıl önce Colorado’da çekilmiş ve böyle görüneceği hiç düşünülmemiş. Nirenberg şöyle söylüyor: “Ön planda bir su haznesiyle beraber, Samanyolu galaksisinin zaman atlamalı videosunu çekmek için o bölgeye ilk defa gitmiştim fakat su haznesini...

J1407b

Resim
J1407B Geçtiğimiz günlerde Güneş Sistemi’nin dışında Satürn’ün halkalarından tam 200 kat daha büyük halkalara sahip olan bir ötegezegen (exoplanet) keşfedildi. J1407 kataloglu yıldızın yörüngesinden bulunan ilk ötegezegen olmasından dolayı bu gezegen “J1407b” olarak adlandırılıyor. J1407b çapı yaklaşık olarak 89 milyon km’ye ulaşan 37 tane halkaya sahip. Bu değer Güneş-Yer arası mesafenin yarısından daha büyük. Yani neredeyse Güneş’ten Venüs’e kadar olan bir uzunluk. “J1407b”nin Jüpiter’den 10 ile 40 kat daha büyük boyuta sahip olduğu tahmin ediliyor. Bilim i nsanları, cismin bir öte gezegen mi, yoksa bir  kahverengi cüce  mi olduğunu kesinleştirmek için çalışmalara devam ediyorlar. Sistem bizden 417 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor. Bu durumu göz önünde bulundurduğumuzda halkalı öte gezegenin doğrudan gözlenmesi imkansız görülüyor. Peki bu durumda nasıl keşfedildi? Yukarıdaki videoda ötegezegenin, sistemin yıldızı ile Yer arasından geçmesinden d...

HD209458b

Resim
HD 209458 B Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanan gökbilimciler, güneş sistemimizin dışındaki bir yıldızın yörüngesindeki bir gezegenin atmosferinin ilk doğrudan tespitini yaptılar.  Onların eşsiz gözlemleri, uzaylı gezegen atmosferlerinin kimyasal yapısını ölçmenin ve potansiyel olarak Dünya'nın dışındaki yaşamın kimyasal işaretlerini aramanın Hubble ve diğer teleskoplarla mümkün olduğunu göstermektedir.  Gezegen, Pegasus takımyıldızında 150 ışık yılı uzaklıkta bulunan HD 209458 adında sarı, Güneş benzeri bir yıldızın yörüngesinde. Bu sanatçının izlenimi, sarı güneş benzeri yıldızından 7 milyon kilometre uzaklıktaki yörüngesinde kavisli güneş dışı gezegen HD 209458b'nin çarpıcı bir yakın çekimini gösteriyor.  Gezegen, 'sıcak Jüpiter' olarak bilinen bir gezegen dışı gezegendir.  NASA / ESA Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanarak, ilk kez, gökbilimciler uzaya buharlaşan bir dış gezegen atmosferini gözlemlediler (bu şekilde mavi renkle gösterilmiştir).  Bu gezegen...

GJ504b

Resim
GJ 504b Bizden yaklaşık 57 ışık yılı uzakta, Güneş’ten biraz daha büyük kütleye sahip, F tayf sınıfından parlak beyaz bir yıldız yer alır. Yüzey sıcaklığı yaklaşık 6.000 santigrat derece olan bu güzel yıldız, çevresinde dolanan bir harikaya ev sahipliği yapıyor. Yıldızın uzağında, ama çok uzağında bir yörüngeye sahip olan bu harika şey, pembe renk resmi formalara sahip olan ülkemizin  Ispartaspor  ve İtalya’nın  Palermo  futbol takımınını es geçerek  GJ 504b  olarak isimlendirilmiş olan ve gökbilimcilerin pembe renkli olduğunu keşfettiği Jüpiter benzeri bir  gaz devi gezegen . Gezegen, 6.5 milyar km yarıçapındaki yörüngesiyle  (Neptün’ün Güneş’e olan uzaklığından fazla)  yıldızına o kadar uzakta ki, bulunduğu bu yerde soğuktan  donuyor olmalı . Ancak, bu yıldız sisteminin yaşı  çok genç . Hem yıldız, hem de gezegenin kendisi yaklaşık olarak 150-170 milyon yıl öncesinde meydana gelmişler. Bu süre, gökbili...

WASP-12b

Resim
WASP-12b dolaştırmak sadece 1.1 gün sürer.  Yıldızın kavurucu sıcağı yavaşça sıyrılıyor ve gezegenin atmosferini yutuyor.  10 milyon yıl içinde, bu yabancı dünya tamamen tüketilebilir. Jüpiter'in boyutunun neredeyse iki katı olan WASP-12b, sıcaklığı yaklaşık 4.000 derece Fahrenheit (2.210 santigrat derece) olan cızırtılı bir gaz devidir.  Yerçekimi, gezegeni bir yumurta şekline sokan devasa gelgit kuvvetlerine neden olur. < Listeye geri dön PLANET TÜRÜ Gaz devi Keşif tarihi 2008 KİTLE 1.31 Jüpiterler PLANET RADIUS 1.82 x Jüpiter ORBİTAL RADIUS 0.0234 AU YÖRÜNGE DÖNEMİ 1.1 gün acayiplik 0.05 TESPİT YÖNTEMİ Transit